سمنت خاکستری چیست؟
سمنت خاکستری یا همان سمنت پورتلند، یکی از مواد ساختمانی اصلی است که به طور گسترده در ساخت و ساز ساختمان ها و تعمیرات مورد استفاده قرار میگیرد. سمنت خاکستری از ترکیب سنگ آهک، گل رس و سنگ چونه تولید میشود و دارای ویژگیهای زیر می باشد:
اول: ترکیبات کمیاوی:
سنگ آهک ( کلسیم اوکساید)
- اوکساید کلسیم CaO حدود 60 الی65 فیصد ترکیب سمنت خاکستری را تشکیل میدهد و عامل اصلی استحکام و سختی سمنت در ساختمانها میگردد.
سیلیکان (SiO₂)
- سیلیکان ترکیب از سلفر و آکسیجن است که در حدود 20 الی 25 فیصد عامل استحکام و مقاومت سمنت در برابر خوردگی میباشد.
المونیا (Al₂O₃)
- المونیا ترکیب از المونیم و آکسیجن است که در حدود 5 الی 10 فیصد در ساخت سمنت نقش دارد این ماده باعث تسریع زمان جوش سمنت در ساختمان ها میشود.
اکساید آهن (Fe₂O₃)
- اکساید آهن (Fe₂O₃) حدود 2 الی 5 فیصد در ترکیب سمنت استفاده میگردد این ماده رنگ خاکستری سمنت را ایجاد میکند.
اکساید منگیزیم (MgO)
- این ماده که در ترکیب خود منگیزیم و آکسیجن را دارا می باشد کمتر از 5 فیصد در ساخت و ساز سمنت خاکستری نقش ایفا می نماید.
گچ یا کلسیم سلفیت( CaSO₄ )
- گچ یا کلسیم سلفیت برای تنظیم زمان جوش سمنت علاوه میگردد.
دوم: خواص فزیکی
- رنگ: خاکستری تیره.
- وزن مخصوص: حدود 3.15 گرام بر سانتی متر مکعب.
- بافت: پودری و ریزه دانه.
- سطح مخصوص: معمولا بین 3000 تا 4000 سانتی متر مربع برگرام (Blaine) برای سمنت های عادی.
سوم: خواص میخانیک:
- مقاومت فشاری: سمنت پورتلند در حالت معمولی مقاومت فشاری حدود 30-60 میگاپاسکال (پس از 5 روز) دارد.
- زمان جوش: زمان جوش اولیه بین 45 دقیقه تا 1 ساعت و زمان جوش نهایی معمولا تا 5 ساعت است.
چهارم: انواع سمنت پورتلند خاکستری
- سمنت پورتلند نوع اول: مناسب برای مصارف عمومی
- سمنت پورتلند نوع دوم: مناسب مقاومت های متوسط در برابر گرمای کمتر
- سمنت پورتلند نوع سوم: جوش زود رس دارد و با مقاومت بالا می باشد
- سمنت پورتلند نوع چهارم: این نوع سمنت برای تولید حرارت کم مناسب ساختمانهای با حجم بالا بکار گرفته می شود
- سمنت پورتلند نوع پنجم: مقاوم در برابر سولفات ها
پنجم: کاربرد سمنت خاکستری
- ساختمان‌سازی: در انواع مختلف ساختمان ها از آن استفاده بعمل می آید
- پل‌ها و سدها: به دلیل مقاومت بالا و عمر طولانی از سمنت خاکستری استفاده صورت میگیرد
- پیاده‌روها و راه‌ها: به دلیل مقاومت در برابر فشارهای میخانیکی در پیاده رو ها و سرک ها از آن کار میگیرد
این خصوصیات سبب میشود که سمنت خاکستری یک ماده اساسی در صنعت ساخت و ساز ساختمان ها و تعمیرات باشد.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
سمنت سفید چیست؟
سمنت سفید یکی از انواع سمنت پورتلند است که از لحاظ ترکیب کمیایی و عملکرد شبیه به سمنت خاکستری دارد اما با پروسه تولید متفاوت تهیه میشود تا رنگ سفید خالص را به خود بگیرد.
این نوع سمنت به دلیل زیبایی ظاهری در پروژه‌های تزئینی و معماری مورد استفاده قرار میگیرد.
اول: ترکیب کمیایی
- اکساید کلسیم (CaO): همانند سمنت خاکستری حدود 60-65 درصد ترکیب را تشکیل میدهد.
- اکساید سیلیکان (SiO₂): حدود 20-25 فیصد.
- اکساید آلمونیم (Al₂O₃): کمتر از سمنت خاکستری است (معمولاً کمتر از 5 فیصد) زیرا مقدار زیاد آن میتواند رنگ سمنت را تغیر دهد.
- اکساید آهن (Fe₂O₃): مقدار بسیار کمی دارد (معمولاً کمتر از 0.1 درصد) تا از ایجاد رنگ خاکستری جلوگیری شود.
- منگیزیم اکساید (MgO): مشابه سمنت خاکستری است اما با مقدار کنترل شده میباشد.
- گچ (CaSO₄): برای تنظیم زمان جوش اضافه میشود.
دوم: خواص فزیکی
- رنگ: سفید خالص.
- وزن مخصوص: حدود 3.05 تا 3.1 گرم بر سانتی متر مکعب، کمی کمتر از سمنت خاکستری.
- بافت: پودری و نرم.
- سطح مخصوص (Blaine): معمولاً بیشتر از سمنت خاکستری (حدود 3500 تا 4500 سانتی متر مربع بر گرام) که به بهبود ظاهر نهایی کمک میکند.
سوم : خواص میخانیکی
- مقاومت فشاری: مشابه سیمان خاکستری است، و بعد از 28 روز معمولاً مقاومت فشاری بین 30 تا 50 مگاپاسکال دارد.
- زمان گیرش: مشابه سمنت خاکستری است. زمان جوش اولیه حدود 45 دقیقه و زمان جوش نهایی تا 5 ساعت میباشد.
چهارم: ویژگیهای خاص
- مقاومت در برابر آلودگی: سیمان سفید نسبت به سیمان خاکستری از نظر ظاهر مقاومت بیشتری در برابر کثیفی‌ها و تغییر رنگ دارد.
- بازتاب نور: به دلیل رنگ سفید، سطحی براق و با بازتاب نور بهتر ایجاد میکند که در پروژه‌های تزئینی و زیبایی‌شناختی بسیار مهم است.
پنجم : کاربرد سمنت سفید
- کارهای تزئینی و معماری: به دلیل رنگ سفید خالص و ظاهر زیبا در نمای ساختمانها، ستونها، پله ها و سطوح بیرونی استفاده میشود.
- ساخت موزاییک و کاشی‌ها: به دلیل سازگاری با مواد رنگی و ایجاد جلوه زیبا.
- استفاده در ملات‌های سفید: برای پروژه‌های نمای بیرونی و داخلی ساختمان.
- نقاشی‌ها و مجسمه سازی: به دلیل خواص فزیکی و رنگ خالص.
ششم : پروسه تولید
- مواد خام: مواد خامی که برای تولید سمنت سفید استفاده میشوند از سنگهای آهکی و گل رس با اکساید آهن پائین انتخاب میشوند.
- کنترول دقیق حرارت بالا: در پروسه پخت سمنت سفید، درجه حرارت کوره باید بالا باشد